unia w Krewie – po śmierci Kazimierza Wielkiego, ostatniego władcy z dynastii Piastów, tron przejął jego siostrzeniec, król węgierski Ludwik Andegaweński, a jego córkę, Jadwigę, polska szlachta wybrała na „króla” Polski. By zapobiec niepożądanym aneksjom terytorialnym, małżonkiem Jadwigi miał zostać wielki książę litewski Jogaila (pol. Jagiełło), władca państwa, dla którego dopiero w XV wieku przyjmie się ostatecznie nazwa Wielkiego Księstwa Litewskiego. Państwo to, sięgające od Bałtyku po Morze Czarne, rozrastało się dzięki przyłączaniu coraz to nowych księstw ruskich. Choć panująca w nim dynastia Giedyminowiczów pozostawała przy swoich kultach pogańskich, w księstwach ruskich prosperowało prawosławie, co czyniło ideę przymierza ze wzmacniającym się księstwem moskiewskim czymś niemal naturalnym. Zmiana kierunku polityki państwa litewskiego ze Wschodu na Zachód była reakcją na zagrożenia, jakie stanowiły z jednej strony ekspansja państwa krzyżackiego, z drugiej – moskiewskiego. Umowa małżeńska między Jagiełłą a Jadwigą została zawarta w Krewie (nieopodal Wilna) w 1385 roku i choć tradycyjnie przyjęte w historiografii miano unii nie do końca odpowiada charakterowi tego dokumentu, niewątpliwie dał on początek procesowi, który w 1569 roku doprowadził do unii politycznej obu krajów. Wraz z małżeństwem Jagiełło zobowiązywał się do przyjęcia chrztu razem ze wszystkimi swoimi podwładnymi. Chrystianizacja Litwy podważała rację istnienia państwa krzyżackiego, które uzasadniało swoją politykę ekspansji na Wschód misją ewangelizacyjną. Polityczny sojusz z koroną polską miał wkrótce rozbić władzę zakonu w regionie.